Wanneer is een app educatief?
In de diverse app-stores worden duizenden en duizenden apps aangeboden als ‘educatief’. De vraag is of degenen die deze apps ontwikkelen voldoende kennis van zaken hebben om deze dit label mee te geven. In een publicatie in Psychological Science in the Public Interest worden een aantal voorwaarden beschreven waaraan een app moet voldoen om educatieve waarde te hebben:
- Apps moeten ‘mind-on’ en niet ‘mind-off’ zijn
Hoewel directe feedback door velen wordt gezien als een van de (educatieve) meerwaarden van tablets, mobieltjes en andere apparaten met ‘touchtechnologie’ in het onderwijs, is deze feedback naar aanleiding van een ‘swipe’, ‘tap’ of ‘shake’ niet genoeg om apps het label educatief mee te geven. Volgens de onderzoekers is er pas sprake van leren wanneer kinderen actief moeten werken aan problemen en hun mogelijke oplossingen (minds-on). - Apps moeten zorgen voor betrokkenheid en niet voor afleiding
Veel apps bevatten allerlei toeters en bellen die afleiden van de leertaak. Denk aan in-app games, allerlei geluiden in digitale prentenboeken, plaatjes die bewegen etc. Kinderen zijn hierdoor snel afgeleid en het heeft een negatieve invloed op het leren en concentreren op de leertaak. Het is daarom belangrijk om je steeds af te vragen of de extra’s in een app leerlingen hinderen of helpen bij de leertaak. - Apps moeten betekenisvol zijn
Dat apps zoveel mogelijk moeten aansluiten bij de leef- en belevingswereld van de kinderen is bekend. Maar daarnaast moet ook duidelijk zijn wat er geleerd wordt in de app, waarom dit belangrijk voor hen is en hoe het gebruikt kan worden. Denk hierbij bijvoorbeeld maar aan het verdelen van een taart in stukken om te leren delen. - Sociale interactie via een app stimuleert het leren
Uit een onderzoek waarin kinderen via ‘live’ interactie, digitale interactie (bv. Skype) of via een video de betekenis van een nieuw woord werd geleerd, bleek dat zij het beste leerden middels sociale interactie. Om deze reden moedigen nieuwe apps kinderen aan om samen met vrienden of hun ouders te spelen. Maar ook het idee van een sociale interactie met bijvoorbeeld Elmo of Mickey Mouse heeft de potentie tot meer betrokkenheid en een positieve invloed op leren.
Betekent bovenstaande dat als we maar rekening houden met deze vier voorwaarden een app altijd een positief effect op het leren heeft? Natuurlijk niet! Dat blijft een zaak van afstemmen op, inpassen in de leerlijn, leerdoelen voor ogen houden, onderzoeken of het gewenste leereffect bereikt is etc. Maar het is zeker de moeite waard om te overdenken alvorens een app aan te schaffen en in te zetten.
